Labrador Retriever – wszystko co warto wiedzieć o tej rasie

Labrador retriever

Jeszcze kilka lat temu labradory cieszyły się ogromną popularnością, a na wystawach można było zobaczyć nawet ponad setkę psów tej rasy. Obecnie jest ich znacznie mniej; kynologia również podlega prawom mody i labradory ustąpiły miejsca innym rasom. Wierni rasie pozostają wytrwali hodowcy i miłośnicy, a także myśliwi, którzy potrafią docenić ich wrodzone umiejętności.

Rys historyczny

Labrador retriever podobnie jak golden retriever, jest myśliwskim psem aportującym. Jego ojczyzną jest Kanada, konkretnie jej wschodnie wybrzeże. W XVI wieku na wyspę Nowa Fundlandia dotarli angielscy żeglarze i napotkali tam psy o krótkiej, bardzo gęstej, czarnej szacie, które z upodobaniem łapały wyślizgujące się z sieci ryby. Z upodobaniem też aportowały z wody różne przedmioty i przynosiły je rybakom.

W początkach XIX wieku Anglicy sprowadzili owe czarne psy na Wyspy Brytyjskie. Zainteresowali się nimi przede wszystkim myśliwi z wyższych sfer i wkrótce stały się one ich ulubieńcami. Okazało się bowiem, że nie tylko umieją doskonale aportować ptactwo i inną zwierzynę, ale także potrafią je wypłaszać z szuwarów, do tego, dzięki delikatnemu chwytowi, nie uszkadzają strzelonych sztuk.

Celową hodowlę tych psów rozpoczął w Wielkiej Brytanii James Edward Harris, 2. hrabia Malmesbury, a za początek hodowli przyjęto rok 1820. Harris konsekwentnie obrał kierunek użytkowy z uwagi na coraz większe zainteresowanie psami polującymi wśród myśliwych. Nadał też nowej rasie nazwę labrador retriever, nawiązując do kanadyjskiego półwyspu Labrador i głównej funkcji użytkowej psa – aportowania, przynoszenia (retrieve). Z czasem w miotach zaczęły się pojawiać szczenięta jaśniejsze (czekoladowe i żółte), ale do dalszej hodowli selekcjonowano jedynie czarne. To umaszczenie pierwotnie było uznane jako jedyne dopuszczalne wraz z oficjalnym uznaniem rasy przez angielski Kennel Club. Miało to miejsce 7 lipca 1903 roku (inne źródła podają rok 1916). Po pewnym czasie jednak wprowadzono poprawkę do wzorca, uznającą umaszczenie czekoladowe i żółte za równorzędne z czarnym.

W Polsce pierwszy labrador retriever pojawił się w roku 1986. Była to suka maści biszkoptowej, sprowadzona przez nieżyjącego już hodowcę i międzynarodowego sędziego kynologicznego Tadeusza Chwaliboga.

Wygląd

Labrador retriever jest psem średniej wielkości, dość mocnej, zwartej budowy, dobrze umięśnionym. Ma szeroką głowę z wyraźnie zaznaczonym stopem, mocną kufą i charakterystycznie, daleko z tyłu osadzonymi uszami, głęboką klatkę piersiową i mocny, zwężający się ku końcowi ogon. Sierść labradora jest dwuwarstwowa. Włos okrywowy jest krótki, gęsty, twardy w dotyku, natomiast podszerstek jest gęsty, miękki i wodoodporny. Labrador występuje w trzech rodzajach umaszczenia – czarnym, brązowym (czekoladowym, wątrobianym) i żółtym (biszkoptowym), to ostatnie w odcieniach od bardzo jasnego kremowego aż do rudego. Jest zawsze jednokolorowe.
W niektórych rasach hodowle prowadzone są w dwóch typach – show (psy typowo wystawowe) i working (psy przeznaczone do pracy). W hodowli labradorów również istniał taki podział; psy „robocze” były nieco lżejszej budowy, niż zwarte „show”, miały też dłuższą kufę i węższą głowę. Współczesne pogłowie labradorów jest bardziej ujednolicone.

Zachowanie i charakter

Labrador retriever jest posłuszny, zrównoważony i niezwykle lojalny wobec człowieka. Bardzo łatwo poddaje się szkoleniu i chętnie współpracuje. Jest bardzo przyjazny w stosunku do ludzi, towarzyski, nie wykazuje płochliwości, strachu ani agresji. Swoją ludzką rodzinę, a zwłaszcza dzieci, kocha bezgranicznie i jest wobec nich cierpliwy. Nie lubi zostawać sam, zawsze chętnie towarzyszy swoim opiekunom. Łatwo przystosowuje się do różnych warunków.
Jest to pies typowo myśliwski, aporter, wymagający codziennej porcji ruchu. Uwielbia wodę i pływanie, chętnie aportuje, a jeżeli nie ma w pobliżu zbiornika wodnego, może z powodzeniem aportować z lądu. Ma znakomity węch, który umożliwia mu odnajdywanie różnych „skarbów” podczas spacerów, dlatego trzeba uważać, aby nie zjadł czegoś szkodliwego.
Labrador bardzo dobrze się czuje i sprawdza jako pies rodzinny, ale też często jest szkolony i wykorzystywany przez policję, służby graniczne, celne i ratownicze, a także jako przewodnik osób niewidomych i w dogoterapii. Jego życzliwość dla wszystkich ludzi sprawia jednak, że nie nadaje się on do roli stróża – będzie się cieszył zarówno z wyczekiwanego gościa, jak i z intruza. Bywają też osobniki nieposłuszne (zwłaszcza samce), dlatego opiekun psa musi z nim postępować konsekwentnie.

Zdrowie i pielęgnacja

Labradora, tak jak każdego psa, trzeba regularnie odrobaczać i szczepić, nie tylko obowiązkowo przeciwko wściekliźnie, ale również przeciwko wszystkim chorobom zakaźnym. Przeciwko wściekliźnie wymagane jest szczepienie coroczne, w przypadku pozostałych chorób szczepi się szczenięta po odsadzeniu od matki trzykrotnie, następnie po roku, później można szczepić co dwa lata. Zawsze wykonuje się komplet szczepień u suk przed kryciem.

Pielęgnacja labradora nie jest kłopotliwa, o ile jest systematyczna. Psa niepracującego w terenie wystarczy wyszczotkować raz w tygodniu, a co 2 – 3 tygodnie obciąć mu pazury, jeżeli sam ich nie ściera. Trzeba też regularnie sprawdzać stan uzębienia i w miarę pojawiania się nalotu czyścić, a ewentualny kamień usuwać w gabinecie weterynaryjnym.

Labrador linieje dwa razy w roku – wiosną i jesienią. Wychodzący kępami podszerstek należy wyczesywać, aby nie uległ skołtunieniu. W okresie linienia robi się to przy użyciu gumowej rękawicy, a następnie przeciera się psa bawełnianym ręcznikiem. Twarda sierść okrywowa nie wbija się w dywany i meble, można ją łatwo ściągnąć za pomocą odkurzacza.

Kąpiel konieczna jest tylko w razie silnego zabrudzenia sierści. Paradoksalnie, choć woda jest żywiołem labradora, może on nie lubić kąpieli w wannie. Do mycia stosuje się szampon dla psów krótkowłosych. Latem po spłukaniu pies może wyschnąć sam, w chłodniejszych porach roku kąpie się go po ostatnim spacerze wieczorem, starannie wyciera ręcznikiem i suszy suszarką, do czego trzeba go przyzwyczaić.

Niekiedy konieczne jest opróżnienie gruczołów okołoodbytowych. Objawem ich przepełnienia jest saneczkowanie (uwaga: pies saneczkuje także wtedy, kiedy jest zarobaczony). Gruczoły czyści się dość prosto, ale niewprawny opiekun psa powinien udać się z nim do lekarza weterynarii. Nieczyszczone gruczoły lub nieumiejętne ich oczyszczenie mogą spowodować stan zapalny, a nawet wytworzenie się ropnej przetoki.

Najczęstsze choroby

U labradorów często występuje dysplazja stawów biodrowych i łokciowych. Rasa ta objęta jest obowiązkiem prześwietlenia stawów jako dodatkowym wymogiem kwalifikacyjnym do hodowli. Dopuszczalny wynik to A, B i C; osobniki z wynikiem C można kojarzyć wyłącznie z osobnikami wolnymi od dysplazji (wynik A i B).
Pies, u którego została stwierdzona dysplazja, aczkolwiek niehodowlany, może być wieloletnim towarzyszem rodziny, o ile opiekun będzie ściśle przestrzegać zaleceń lekarza weterynarii. Przede wszystkim nie wolno dopuścić do nadwagi, która obciąża kościec i prowadzi do pogłębienia się zmian w stawach, a w konsekwencji do kalectwa. Oczywiście każdy przypadek traktuje się indywidualnie. Można u psa przeprowadzić operację korygującą panewki, aby poprawić komfort jego życia.

Entropium jest uciążliwą dolegliwością, polegającą na podwinięciu powieki do środka. Taka powieka drażni rogówkę, powodując ciągłe łzawienie i zaczerwienienie oka. W dłuższym okresie może to doprowadzić do mechanicznego uszkodzenia i owrzodzenia rogówki. Jedyną skuteczną metodą leczenia jest operacyjna korekcja powieki. Im wcześniej zabieg zostanie wykonany, tym większa szansa na całkowite wyzdrowienie.

Labradory czasem cierpią na schorzenia skórne. Mają skłonność do atopowego zapalenia skóry, będącego schorzeniem na tle alergicznym. Uczulenie mogą spowodować roztocza, pyłki roślin, grzyby, nieodpowiedni pokarm, itp. Główny objaw atopowego zapalenia skóry to silne swędzenie, często uogólnione, a także zaczerwienienia wewnątrz małżowin usznych. Pies stale się drapie i gryzie swędzące miejsca, jest niespokojny i nerwowy. Drapanie i gryzienie może spowodować trudne do leczenia wtórne infekcje skóry.

Jednym z następstw atopowego zapalenia skóry jest hot-spot (urazowo – ropne zapalenie skóry), wywiązujące się z ustawicznego wylizywania lub wygryzania swędzących miejsc. Hot-spot powstaje także na skutek drażnienia skóry przez ciało obce zaplątane w podszerstek, bądź w miejscu, gdzie pies odczuwa ból. Cechą charakterystyczną hot-spot jest szybkość objawiania się, zaledwie w ciągu kilku godzin sierść w określonym miejscu wypada i tworzy się sącząca rana. Leczenie polega na podawaniu preparatów przeciwzapalnych i przeciwbólowych oraz starannej pielęgnacji chorego miejsca. Niezbędne jest zastosowanie kołnierza, aby pies nie mógł dostać się do rany.
Świąd skóry może być także spowodowany występującą u labradorów nietolerancją pokarmową, dlatego warto pokazać psa lekarzowi weterynarii, który zleci odpowiednie badania.

Konieczne kontrole rutynowe

Oprócz wskazanych wyżej szczepień warto labradorowi wykonywać okresowo ogólne badanie krwi (OB., morfologia) i moczu. Odnosi się to zwłaszcza do psów pracujących, które w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości powinny zostać odsunięte od zajęć do czasu całkowitego wyleczenia. Kontroli wymagają uszy, szczególnie u psów często pływających, u których warunki do rozwoju grzybicy usznej są wyjątkowo sprzyjające. U suk hodowlanych przed zamierzonym kryciem wykonuje się badania krwi na poziom progesteronu od około 7. dnia cieczki. Natomiast u psów, tym bardziej reproduktorów, trzeba kontrolować stan prącia i natychmiast leczyć nawet najdrobniejsze zmiany.

Pożywienie dla labradora  

Naczelną zasadą w żywieniu labradora powinno być niedopuszczenie do nadwagi. Rasa ta ma niestety predyspozycje do tycia. Labrador jest dość żarłoczny i często się przejada, kochający właściciel nie żałuje mu smacznych kąsków lub pilnuje, aby miska była cały czas pełna i wciąż dosypuje karmę, tymczasem jest to postępowanie z gruntu błędne. Labradora, podobnie zresztą, jak każdego innego psa, karmi się o ustalonych porach. Szczenięta tuż po odsadzeniu od matki – 4 razy dziennie, od 3 do 6 miesięcy życia – 3 razy, od 6 do około roku – 2 razy. Później wystarczy jeden posiłek na dobę, choć równie prawidłowe jest rozłożenie dobowej porcji na dwa posiłki, podawane rano i wieczorem. Ewentualne niedojedzone resztki usuwa się po 10 minutach, nie zostawia się ich w misce. Chodzi bowiem o wykształcenie się u psa odruchu Pawłowa – reagowania na pokarm o określonej porze na skutek nasilenia wydzielania się soków żołądkowych i podania do mózgu impulsu o głodzie. Pozostawione (lub wciąż dokładane) jedzenie „rozleniwia” reakcje; w rezultacie właściciel traci kontrolę nad ilością podawanego pożywienia.

Labrador nie wymaga specjalnego dla rasy sposobu żywienia. Ma natomiast znaczenie tryb jego życia. Psy pracujące, sportowe i polujące powinny otrzymywać karmę dla zwierząt aktywnych, psom rodzinnym wystarczy karma bytowa. Nieco inna jest też karma dla suk szczennych i karmiących oraz szczeniąt po odłączeniu od matki, a także dla psów starszych w wieku powyżej 8 lat.
Karmy gotowe mają tę przewagę nad posiłkami domowymi, że są zbilansowane. Oznacza to, że podając psu karmę gotową nie ma potrzeby podawania mu dodatkowych witamin i minerałów. Musi to być jednak karma od renomowanego producenta, nie kupowana w markecie. Na rynku funkcjonują dystrybutorzy wielu producentów karm, którzy prowadzą kluby hodowców. Można przystąpić do takiego klubu i nabywać karmę z atrakcyjnymi rabatami, zaś hodowca po urodzeniu się szczeniąt otrzymuje dla nich wyprawki.
Przygotowując jedzenie w domu trzeba zatroszczyć się o odpowiednią suplementację, co bywa dość kłopotliwe. Oczywiście pies może otrzymywać domowe posiłki, ale raczej w formie smakołyków raz na jakiś czas. Nie powinno się natomiast mieszać w jednym posiłku gotowej karmy i np. mięsa z warzywami. Wbrew powszechnemu stereotypowi, lepiej nie podawać psu kości, a już kategorycznie nie wolno drobiowych, z królika i dziczyzny, które rozpadają się na drzazgi i mogą spowodować przebicie jelita.
Nie należy również podawać wędlin, żółtego sera, warzyw cebulowych, winogron, cytrusów i słodyczy, zwłaszcza czekolady. Zawierają one substancje szkodliwe dla psiego przewodu pokarmowego, a np. ksylitol i czekolada mogą doprowadzić do niewydolności wątroby.
Pies, niezależnie od sposobu karmienia, musi mieć całodobowy dostęp do świeżej wody do picia.

Wady i zalety

Labrador retriever jest doskonałym psem rodzinnym, można z nim wszędzie podróżować. Nie jest hałaśliwy, szczeka rzadko, nie prowokuje awantur. Nie nadaje się jednak dla każdego. Należy pamiętać, że jest to przede wszystkim pies myśliwski, posiadający bardzo silny charakter i wymagający spokojnego, lecz konsekwentnego przewodnika. Labradora można łatwo ułożyć, wykorzystując jego łakomstwo – skusi się na każdy przysmak, który dostanie po dobrze wykonanym poleceniu.
Labrador potrafi być namolny, jeżeli nie będzie mieć codziennej porcji ruchu i zajęcia. Musi mieć możliwość wybiegania się lub popływania, można go także zaangażować w niektóre psie sporty. Nie nadaje się do stróżowania i obrony, choć w obliczu zagrożenia swojej rodziny potrafi pokazać zęby. Wybiegany i dotleniony, najchętniej zasypia przytulony do człowieka.
Zasadniczą wadą labradora jest jego obfite linienie dwa razy w roku. Można sobie poradzić, usuwając na ten czas dywany i przykrywając tapicerowane meble pokrowcami. Miewa kłopoty ze stawami i z nadwagą. Poza tym na ogół rzadko choruje, jest bardzo inteligentny, przyjazny do wszystkich ludzi i zwierząt.

Akcesoria

Dla labradora trzeba przygotować dwie miski (na karmę i na wodę), legowisko, mocną smycz i obrożę, a dla psów wystawowych smycz ringową w kolorze sierści. Przydatny będzie kaganiec, ponieważ labrador, jako pies myśliwski, ma skłonności do zbierania z ziemi różnych „skarbów”, nie zawsze dla niego odpowiednich.

Konieczne będą zabawki, które można rzucać: drewniane lub gumowe aporty, kółka, itp., a także piłki do zabawy z dziećmi. Labrador jest znakomitym „bramkarzem”.

Dla kogo jest ta rasa?

 

Przede wszystkim labrador jest dla myśliwych, polujących na ptactwo i drobną zwierzynę. Poza myśliwymi rasa ta jest odpowiednia dla osób aktywnych, lubiących czynny wypoczynek, szczególnie nad wodą, a także zainteresowanych sportami z udziałem psów, jak agility, obedience, dog dance. Odpowiednio wyszkolony, może być towarzyszem życia osoby niepełnosprawnej.

Wzorzec FCI nr 122 /12.01.2011
LABRADOR RETRIEVER
Kraj pochodzenia: Wielka Brytania
Data publikacji obowiązującego wzorca: 13.10.2010
Użytkowość: Aporter.
Klasyfikacja FCI: Grupa 8 – Aportery, płochacze i psy dowodne.
Sekcja 1 – Aportery.
Podlega próbom pracy

KRÓTKI RYS HISTORYCZNY: Powszechnie uważa się, że labrador wywodzi się z wybrzeży Grenlandii, gdzie rybacy korzystali z pomocy psów o zbliżonym wyglądzie przy połowach. Pies ten świetnie pracuje w wodzie, w czym pomaga mu nieprzemakalna sierść i wyjątkowy w kształcie ogon, przypominający ogon wydry.
W porównaniu z innymi, labrador nie jest bardzo starą rasą; pierwszy klub powstał w roku 1916, a klub biszkoptowych labradorów – w 1925. Wcześniej psy te, sprowadzone w końcu XIX wieku przez płk. P.Hawkera i hrabiego Malmesbury, zasłynęły na próbach polowych. Pies o imieniu Malmesbury Tramp opisany był przez księżnę Howe jako „ojciec współczesnych labradorów”.

WYGLĄD OGÓLNY:
Pies mocnej budowy, zwarty; bardzo aktywny (nie może więc być ciężki ani zbyt masywny); głowa szeroka; klatka piersiowa dobrze rozwinięta, żebra dobrze wysklepione; lędźwie i kończyny tylne szerokie i mocne.

ZACHOWANIE – TEMPERAMENT:
Łagodny, bardzo ruchliwy. Obdarzony świetnym węchem; wielki miłośnik wody. Łatwo dostosowuje się do otoczenia, oddany przyjaciel. Inteligentny, bystry i posłuszny, skłonny do zabawy. Usposobienie przyjazne, bez żadnych oznak agresji lub lękliwości.
GŁOWA:
Mózgoczaszka:
Czaszka: Obszerna. Wyraźnie zarysowana, bez wydatnych policzków.
Stop: Zaznaczony.
Trzewioczaszka:
Nos: Szeroki, nozdrza dobrze rozwinięte.
Kufa: Mocna, nie klinowata.
Szczęki/uzębienie: Szczęki średniej długości, mocne; zęby mocne, z doskonałym, regularnym i kompletnym zgryzem nożycowym, tzn. siekacze górne przykrywają siekacze dolne, stykają się ściśle oraz są osadzone prostopadle do szczęk.
Oczy: Średniej wielkości, wyrażające inteligencję i dobre usposobienie; brązowe lub orzechowe.
Uszy: Nie duże, ani ciężkie, lekko przylegające, osadzone raczej z tyłu głowy.
SZYJA:
Gładka, mocna i silna, osadzona w dobrze ustawionych łopatkach.

TUŁÓW:
Grzbiet: Górna linia pozioma.
Lędźwie: Szerokie, krótkie i mocne.
Klatka piersiowa: Szeroka i głęboka, z dobrze wysklepionymi żebrami – jej objętość nie ma być skutkiem nadwagi.

OGON:
Jest cechą charakterystyczną rasy. Bardzo gruby u nasady, stopniowo zwęża się ku końcowi, średniej długości, bez „pióra”, ale dobrze pokryty krótkim, grubym i gęstym włosem, dający wygląd „okrągłego” (w przekroju), opisywany jako „ogon wydry”. Może być noszony wesoło, ale nie powinien zawijać się nad grzbietem.

KOŃCZYNY:
Kończyny przednie: O mocnym kośćcu; widziane zarówno z przodu, jak i z boku proste od łokcia do podłoża.
Łopatki: Długie i skośnie ustawione.
Kończyny tylne: Zad dobrze rozwinięty, nie opadający w kierunku ogona.
Stawy kolanowe: Dobrze kątowane.
Stawy skokowe: Nisko osadzone. Krowia postawa niepożądana.
Łapy: Okrągłe, zwarte; palce dobrze wysklepione, opuszki dobrze rozwinięte.

CHÓD:
Swobodny, z dobrym wykrokiem; kończyny poruszają się równolegle do osi ciała.

OKRYWA WŁOSOWA:
Włos: Jest cechą charakterystyczną. Krótki, gęsty, bez fali lub frędzli, w dotyku twardy; podszerstek odporny na niekorzystny wpływ pogody.
Umaszczenie: Całkowicie czarne, żółte lub wątrobiane (czekoladowe). Kolor żółty obejmuje odcienie od jasnokremowego do rudego (jak u lisa). Dopuszczalna jest mała, biała plamka na przedpiersiu.

WZROST I WAGA:
Idealna wysokość w kłębie: psy 56-57 cm (22-22,5 cala) suki 54-56 cm (21,5-22 cali)

WADY:
Wszelkie odstępstwa od powyższego wzorca powinny być traktowane, jako wady i oceniane w zależności od ich stopnia oraz wpływu na zdrowie, sprawność i dobre samopoczucie psa i zdolności do wykonywania pracy, do której był przeznaczony.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:
Agresja lub wyraźna lękliwość
Psy wykazujące wyraźne wady fizyczne lub zaburzenia charakteru powinny być dyskwalifikowane. N.B. Samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra w pełni wyczuwalne w mosznie

Autor: Iwona Czechowska – sędzia kynologiczny i hodowca psów.

Członek Związku Kynologicznego w Polsce i hodowca jamników długowłosych miniaturowych i szorstkowłosych króliczych od 1993 (hodowla Tetris), sędzia kynologiczny jamników od 2001, asystent kynologiczny pracy psów myśliwskich od 1997. Wyhodowane m.in. Zwycięzca Świata, Zwycięzca Europy, wiele championów krajowych – polskich i zagranicznych, oraz międzynarodowych, dyplomy jamników użytkowych wyłącznie I stopnia.