Żwirek dla kota – rodzaje, wady i zalety poszczególnych wariantów

Żwirek dla kota jest jednym z kilku akcesoriów, w które każdy koci opiekun musi się zaopatrzyć. Nie są tu wyjątkiem nawet to koty, które są wypuszczane na zewnątrz, ponieważ one też muszą mieć kuwetę ze żwirkiem, nawet jeśli większość czasu spędzają poza domem. 

Historia ze żwirkiem do kuwet rozpoczęła się od czegoś co było swego rodzaju piaskiem. Taki typ ściółki pozwalał kotom zakopywać swoje nieczystości podobnie jak robiły to w swoim naturalnym środowisku. Obecnie mamy do wyboru kilka rodzajów zupełnie różnych żwirków, które spełnią jednak wymagania nawet najbardziej wybrednego kota. Żwirki oferowane w sklepach zoologicznych charakteryzują się innymi właściwościami oraz materiałem, z którego zostały wykonane. W tym, artykule osoby, które po raz pierwszy stały się szczęśliwymi właścicielami kota, dowiedzą się podstawowych rzeczy na temat poszczególnych rodzajów żwirków oraz wad i zalet każdego z nich.  

Rodzaje żwirków dla kota

Żwirki dla kotów możemy podzielić ze względu na ich właściwości na dwie grupy: zbrylające się i niezbrylające się. 

1. Żwirek niezbrylający się

Żwirek dla kota niezbrylający się wyróżnia się tym, że bardzo łatwo chłonie wilgoć. Żwirek niezbrylający pomimo kontaktu z cieczą i wilgocią nie tworzy zwartych bryłek czy grudek, które można łatwo usunąć. Mocz kota pozostaje w kuwecie wraz ze żwirkiem. W przypadku tego rodzaju żwirków należy dość często wymieniać całą zawartość kuwety, co może być dość kosztowne i uciążliwe. Zdarza się, że żwirki tego typu pylą się szczególnie przy zakopywaniu przez kota co u wrażliwych zwierząt może doprowadzić do kłopotów z drogami oddechowymi. Niektóre z kotów mogą preferować ten rodzaj żwirku ze względu na swoja naturalną potrzebę zasypywania swoich odchodów czy kopania dołków. Do żwirków niezbrylających się możemy zaliczyć żwirek silikonowy oraz drewniany w wersji pellet.

Zalety żwirku niezbrylającego 

• Duża chłonność cieczy i wilgoci
• Dobrze pochłania brzydki zapach

Wady żwirku niezbrylającego

• Tendencja do pylenia
• Wymaga częstej wymiany całości żwirku

2. Żwirek zbrylający się

Żwirek zbrylający się, jak sama nazwa wskazuje, zbryla się po kontakcie z cieczą. Zbrylanie się polaga na tym, że żwirek wchłaniając mocz tworzy grudki, czyli niejako zamyka ciecz w bryłkach, które następnie bardzo łatwo jest usunąć łopatką. Dzięki temu nie ma konieczności usuwania całości żwirku z kuwety, a jedynie jego część, którą następnie uzupełniamy świeżą ściółką. Pomimo jedynie połowicznych zabiegów, kocia kuweta pozostaje świeża przez dłuższy czas i wymaga o wiele rzadszego czyszczenia niż ma to miejsce w przypadku zastosowania żwirku niezbrylającego się. Główne typy żwirku zbrylającego to żwirek bentonitowy oraz żwirek drewniany w wersji kruszon.

Zalety żwirku zbrylającego się

• Wysoka chłonność cieczy
• Tworzenia się zbitych grudek po kontakcie z cieczą
• Ekonomiczny w użyciu

Wady żwirku zbrylającego się

• Tendencja do kurzenia się
• Może przyklejać się do powierzchni kuwety 

Żwirki możemy również podzielić ze względu na surowiec, który został użyty do ich produkcji. Obecnie powstają coraz to nowe rodzaje żwirków, ale główne i najbardziej popularne są 3 z nich:

• bentonitowe
• drewniane
• silikonowe (silikatowe)

3. Żwirek bentonitowy

Bentonit jest substancją naturalną. To skała osadowa skała ilasta składająca się głównie z montmorylonitu. Bentonit charakteryzuje się dużą zdolnością do absorbowania cieczy. Bardzo dobrze radzi sobie również z pochłanianiem zapachów, dlatego jest od dawna stosowany jako materiał, z którego produkuje się żwirki dla kotów. 

Żwirek bentonitowy dla kota wygląda jak piasek lub żwir i działa w bardzo prosty sposób. Pochłania on mocz, tworząc przy tym zbite bryłki, które z łatwością usuwamy łopatką z kuwety. Dzięki temu oszczędzamy czas i pieniądze, gdyż usuwamy jedynie pozlepiane kawałki, a całą resztę pozostawiamy w kuwecie. Ubytki uzupełniamy nowym, świeżym żwirkiem. Odchody zwykle zasypywane są przez kota, a warstwa bentonitu pokrywająca fekalia ogranicza brzydki zapach. 

Wydajność żwirków bentonitowych jest różna w zależności od rodzaju bentonitu użytego do ich produkcji oraz od wielkości samych granulek. Żwirki bentonitowe występują w różnych postaciach granulek, od grubych po bardzo drobne ziarenka przypominające piasek. Zdecydowanie bardziej wydajne są żwirki o jak najdrobniejszych granulkach, które często na opakowaniu mają słowo „compact”, gdyż znacznie lepiej się z zbrylają. Należy jednak mieć na uwadze, że im bardziej drobny żwirek, tym łatwiej będzie się roznosił na kocich łapach poza kuwetę.

Możemy spotkać wersje bezzapachowe oraz takie, które zostały nasączone jakimś aromatem, np. lawendowym lub leśnym, co ma na celu zneutralizowanie brzydkiego zapachu i zwiększenie komfortu użytkowania ze względu na właściciela. 

Dużą wadą żwirków bentonitowych jest to, że po kontakcie z cieczą tworzy coś w rodzaju gliny lub cementu, więc może być ciężko go usunąć, gdy kot rozniesie żwirek po mokrej podłodze. Z tego też względu nie można go wyrzucać do toalety, gdyż w kontakcie z dużą ilością wody może skutecznie zapchać rury kanalizacyjne.

Stosowania tego typu żwirków nie zaleca się w przypadku małych kociąt, gdyż mogą próbować zjeść żwirek, co może grozić zapchaniem jelit.

Najpopularniejsze żwirki bentonitowe to np.: Certech Super Benek, Certech Super Benek Compact.

4. Żwirek drewniany

Żwirki drewniane to najbardziej ekologiczna grupa produktów tego typu. Jak sama nazwa wskazuje materiałem, który wykorzystuje się do ich produkcji jest drewno. Najczęściej jest to sosna lub świerk. Cechą charakterystyczną dla tej grupy żwirków higienicznych jest ich specyficzny, żywiczny zapach, który różni się intensywnością w zależności od producenta. W przypadku żwirków drewnianych możemy wyróżnić dwie grupy biorąc pod uwagę to jak zachowują się w kontakcie z cieczą:

Niezbrylające się żwirki drewniane

– mają postać tzw. pelletu, czyli granulek wyglądających jak małe wałeczki. Wałeczki te przy kontakcie z wilgocią rozpadają się na drobniutkie wiórki lub pył, który opada na dno kuwety.

Żwirki drewniane niezbrylające to np.: Certech Super Pinio drzewny.

Zbrylające się żwirki drewniane

– jest to tzw. kruszon, czyli drobne wiórki lub trociny. Pod wpływem cieczy wiórki sklejają się, tworząc zwarte bryłki, które łatwo możemy usunąć z kociej kuwety. 

Żwirki drewniane zbrylające ot np.: Cat’s Best Eco Plus, Cat’s Best Nature Gold, Certech Super Pinio Kruszon.

Dużą zaletą żwirków drewnianych jest to, że możemy usuwać je wprost do toalety bez ryzyka zapchania i bez negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Taka cecha żwirku z pewnością ucieszy tych, którzy kuwety postanowili umieścić w pobliżu sedesu w łazience. Żwirki drewniane, podobnie jak bentonitowe, dobrze pochłaniają zapachy.

5. Żwirek silikonowy (silikatowy)

Żwirki silikonowe dla kotów, jak mylnie wskazuje na to ich nazwa, wcale nie są wykonane z silikonu. Nazwa „silikonowe” używana jest jedynie potocznie i jest niestety błędna. Są to tak naprawdę żwirki silikatowe, ponieważ ich granulki zostały wykonana z żelu krzemionkowego, czyli tzw. silikażelu. Żel krzemionkowy otrzymuje się z krzemianu sodu. Jest to materiał tani w produkcji i obojętny chemicznie. Jego cechą charakterystyczną jest to, że doskonale chłonie wilgoć również z atmosfery. Dobrze sprawdza się jako pochłaniacz brzydkich zapachów, dlatego też jest stosowany do produkcji żwirków higienicznych dla kotów.

W wielu sklepach zoologicznych możemy spotkać się z już nazwą silikatowy żwirek dla kota, jednak coraz bardziej popularne określenie tego typu żwirku to – silikatowy piasek dla kota.

Najczęściej spotykaną wersją dostępną w sprzedaży jest typ niezbrylający się żwirku silikonowego, jednak od jakiegoś czasu zaczęły pojawiać się również wersje, które się zbrylają.

Żwirek silikatowy nie pyli się, co jest jego dużym plusem, jednak nienaturalna struktura granulek może na początku nie opowiadać niektórym kotom i będzie wymagała tego, aby kot się do niej przyzwyczaił. Żwirek silikatowy jest bardzo lekki co ułatwia jego transport, jednak przez to może być łatwo przenoszony na kocich łapkach poza kuwetę. 

Warto również wspomnieć, że w przypadku żwirków silikonowych nie musimy czyścić kuwety za każdym razem, gdy zmieniamy żwirek. Jest to spowodowane tym, że silikat pochłania koci mocz i gromadzi go wewnątrz granulek.

Zapoznaj się z tym co jeszcze będziesz potrzebował z kocich akcesoriów z artykułu Wyprawka dla kota.